Παρουσίαση Γ. Δαγρέ για τα ΜΥΣΥΦΑ στην συνεντ.τύπου του ΠΦΣ (power point)
ΓΕΝΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ
Πρόκειται για φάρμακα που χρησιμοποιούνται χρόνια στη θεραπευτική, απευθύνονται σε ελαφρές παθήσεις, δεν αποζημιώνονται από το Ασφ. Σύστημα και δεν χρειάζονται απαραίτητα συνταγογράφηση από θεράποντα ιατρό (ΦΕΚ 284/10-2-2004).
Τα Μη.Σ.Υ.Φα. είναι σήμερα 1.284 σκευάσματα περίπου 115 διαφορετικών δραστικών ουσιών, διαφορετικών φαρμακοτεχνικών μορφών και αλάτων αυτών και συνδυασμών τους (ΦΕΚ 542/1-3-2012).
Το 2012 στην Ελλάδα παρουσίασαν συνολικές πωλήσεις περίπου...
... 145 εκατομ. € (≈5% της συνολικής Φαρμακευτικής Δαπάνης σε αξίες) ή 85 εκατομ. τεμάχια (≈22,5% της συνολικής δαπάνης σε τεμάχια).
Αυτό σημαίνει ότι τα Μη.Σ.Υ.Φα. ως σκευάσματα έχουν μέση λιανική τιμή κατά προσέγγιση 1,70€/τεμάχιο, μία από τις οικονομικότερες διεθνώς.
Τη μερίδα του λέοντος από τη συνολική δαπάνη για Μη.Σ.Υ.Φα. στην Ελλάδα την καρπώνονται οι εταιρείες παραγωγής τους (εισπράττουν το 67,23% της συνολικής δαπάνης ή διαφορετικά τα 57,15 εκατομ. € από τα 85 συνολικά).
Ακολουθούν πολύ πιο πίσω σε ποσοστό τα Φαρμακεία με ένα 23,53% της δαπάνης (20 εκατομ. € περίπου ετησίως πανελλαδικά, ή αλλιώς 158 € τον μήνα συνολικό μεικτό περιθώριο από Μη.Σ.Υ.Φα. ανά Φαρμακείο),
με τις φαρμακαποθήκες να εισπράττουν ένα 4,87% της δαπάνης σε Μη.Σ.Υ.Φα. (≈6,65 εκατομ. € ετησίως).
Τα φάρμακα αυτά αποδίδουν έσοδα περίπου 5,53 εκατομ. € ετησίως σε Φ.Π.Α. στο Ελληνικό Δημόσιο (Φ.Π.Α. λιανικής τιμής).
Σε ευρωπαϊκό επίπεδο και σε χώρες όπως η Γερμανία, η Γαλλία, η Ισπανία, το Βέλγιο, η Αυστρία (συνολικά 13 χώρες) τα Μη.Σ.Υ.Φα. (Over-The-Counter medicines) χορηγούνται αποκλειστικά από τα Φαρμακεία (Στ.: PGEU 2010).
ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ
Στη χώρα μας οι τιμές των Μη.Σ.Υ.Φα. ορίζονται με κρατική διατίμηση, διεθνώς όμως και σε χώρες όπως πχ. η Μεγ. Βρεττανία και οι Η.Π.Α. η τιμή τους ορίζεται ελεύθερα χωρίς κρατική παρέμβαση.
Οι λιανικές τιμές τους διαφέρουν αισθητά από χώρα σε χώρα, με την Ελλάδα να παρουσιάζει την καλύτερη επίδοση σε οικονομία και συγκράτηση τιμών σε σύγκριση με άλλες, και σε ένα δείγμα επιλογής κάποιων από τα πλέον ευρέως κινήσιμα εμπορικώς σκευάσματα των κύριων θεραπευτικών κατηγοριών Μη.Σ.Υ.Φα.
Είναι μάλιστα χαρακτηριστικό ότι σε χώρες όπου η αγορά των Μη.Σ.Υ.Φα. είναι απορρυθμισμένη (διατίθενται και εκτός Φαρμακείων με απορρυθμισμένη τιμή) οι τιμές των Μη.Σ.Υ.Φα. όχι μόνο είναι ακριβότερες απ΄ ό,τι στην Ελλάδα,
αλλά και για να επιτύχει ο ασθενής ελαφρώς λιγότερο ακριβή τιμή είναι υποχρεωμένος να αγοράζει πολύ μεγάλες ποσότητες φαρμάκου.
Αυτό αναγκάζει τους εκεί πολίτες να πληρώνουν μεγάλα χρηματικά ποσά για την αγορά Μη.Σ.Υ.Φα. αλλά και να συμμετέχουν με αυτόν τον τρόπο σε προκλητή πολυφαρμακία.
Τα φαινόμενα αυτά δεν παρατηρούνται στη χώρα μας χάρη στη διάθεσή τους αποκλειστικά από τα Φαρμακεία και στην κρατική διατίμησή τους που συγκρατεί τόσο την τάση για αλόγιστη χρήση τους όσο και την πίεση για αύξηση της τιμής τους.
Ενδεικτικά αναφέρεται ότι στην Πορτογαλία όπου η αγορά και οι τιμές των ΜηΣ.Υ.Φα. απορρυθμίστηκαν από τον Οκτώβριο του 2005, τα φάρμακα αυτά παρουσιάζουν έκτοτε σταδιακά και σταθερά συνεχή αύξηση τιμών, σε αντίθεση με την Ελλάδα όπου το ίδιο χρονικό διάστημα οι τιμές τους έμειναν μεσοσταθμικά σταθερές με ελάχιστες διακυμάνσεις (Στ.: IMS).
Αυτά ακριβώς τα ευρήματα αποκαλύπτονται και σε πρόσφατη διεθνή συγκριτική Μελέτη του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας ("Impact of pharmacy deregulation and regulation in European countries", W.H.O., Spring 2012), όπου και στα συμπεράσματα μεταξύ άλλων αναφέρεται ότι: "Καμία Μελέτη διεθνώς δεν επιβεβαίωσε κάποια μείωση τιμών στα Μη.Σ.Υ.Φα. μετά την απελευθέρωση της συγκεκριμένης Αγοράς".
ΘΕΜΑΤΑ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ
Στις Η.Π.Α. και στον Καναδά, όπου η Αγορά Μη.Σ.Υ.Φα. είναι απορρυθμισμένη, καταγράφονται ετησίως περίπου 15.000 θάνατοι μόνο από δραστικές ουσίες όπως η ασπιρίνη (αναλγητικό-αντιπυρετικό) και η ιβουπροφένη (μη-στεροειδές-αντιφλεγμωνώδες).
Στις ίδιες χώρες ένας ακόμα μεγαλύτερος αριθμός θυμάτων από κακή χρήση ακεταμινοφαίνης (παρακεταμόλη) έχει επίσης καταγραφεί (Στ.: 2011).
Στα Δανία όπου επίσης τα Μη.Σ.Υ.Φα. διατίθενται και εκτός Φαρμακείων παρουσιάστηκε από την ημέρα απορρύθμισης της διάθεσής τους και μετά μία αύξηση των κρουσμάτων αποπειρών αυτοκτονίας με χρήση υπερβολικής δόσης Μη.Σ.Υ.Φα., κάτι που ανάγκασε εκ των υστέρων τις Αρχές της χώρας να λάβουν μία σειρά από επιπρόσθετα μέτρα αντιμετώπισης του φαινομένου (Στ.: 2011).
Στο Ηνωμένο Βασίλειο η απορρύθμιση της διάθεσης Μη.Σ.Υ.Φα. συνοδεύτηκε από υπέρμετρη αύξηση στη συνολική κατανάλωσή τους τους λόγω της αναπόφευκτης υιοθέτησης επιχειρηματικής λογικής στη χορήγησή τους,
με συνέπεια κατά τη δεκαετία 1990 να εμφανίζεται σταδιακή αύξηση των κρουσμάτων δηλητηριάσεων και θανάτων από χρήση Μη.Σ.Υ.Φα., εύρημα ανησυχητικό ειδικά σε αντιπαραβολή με τη συγκράτηση αυτών των νοσηρών φαινομένων στη γειτονική Γαλλία το ίδιο χρονικό διάστημα όπου τα Μη.Σ.Υ.Φα. συνέχισαν κανονικά να χορηγούνται αποκλειστικά από τα Φαρμακεία.
Αυτό ανάγκασε τις Αρχές της χώρας να λάβουν εκ των υστέρων μέριμνα για ρύθμιση-περιορισμό στον μέγιστο αριθμό δόσεων φαρμάκου που μπορεί να περιέχει μία συσκευασία Μη.Σ.Υ.Φα., και έτσι σε μετριασμό κατά περίπου 43% της αύξησης των κρουσμάτων δηλητηριάσεων λόγω κακής χρήσης αυτών των φαρμάκων στο Ηνωμένο Βασίλειο.
Σοβαρές παρενέργειες και θάνατοι από έκθεση σε δραστικές ουσίες που περιέχουν φάρμακα μη συνταγογραφούμενα παρατηρούνται σε πολύ μεγάλο ποσοστό των σκευασμάτων που κυκλοφορούν στην Αγορά, ενώ κάποια από αυτά αποτελούν και πρόδρομες ουσίες ναρκωτικών απαγορευμένων ουσίων (π.χ. ψευδοεφεδρίνη) η ανάγκη ρύθμισης της διάθεσης των οποίων έχει εξωθήσει τις Αρχές της Ε.Ε. να εκδόσουν σχετική οδηγία στις 27-9-2012.
Η διάθεση Μη.Σ.Υ.Φα. αποκλειστικά από ανεξάρτητους φαρμακοποιούς είναι το καταλληλότερο μέτρο που εγγυάται την προστασία της Δημόσιας Υγείας από τη χρήση τους.
Είναι ενδεικτικό ότι σε έρευνα που διεξήχθη στη Δανία μεταξύ ανεξάρτητων Φαρμακείων, για λογαριασμό του Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, το 2011, αποκαλύφθηκε ότι η μεσολάβηση ανεξάρτητου φαρμακοποιού μεταξύ πολίτη και χρήσης Μη.Σ.Υ.Φα. διέγνωσε και αντιμετώπισε με επιτυχία ένα 21% δυνητικών παρενεργειών και προβλημάτων υγείας που σε διαφορετική περίπτωση θα είχαν προκληθεί από τη χρήση των φαρμάκων αυτών.
Το παραπάνω συμπέρασμα είχε ήδη αποτελέσει και τμήμα του σκεπτικού σχετικής απόφασης του Ανωτάτου Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου, όπου στην εκδίκαση των σχετικών υποθέσεων περί της ανεξαρτησίας των φαρμακοποιών στην άσκηση των καθηκόντων τους (C-531/06 &1721,172/07, Lux., 19-5-2009) οι δικαστές είχαν αποφανθεί μεταξύ άλλων ότι:
"Το συμφέρον των μη φαρμακοποιών για την επίτευξη κέρδους δεν μετριάζεται κατά τρόπο ανάλογο προς το συμφέρον των ανεξάρτητων φαρμακοποιών,
και δεδομένου ότι η εξάρτηση των φαρμακοποιών, ως μισθωτών, από τον έχοντα την εκμετάλλευση του Φαρμακείου θα περιόριζε τη δυνατότητά τους να αντιταχθούν στις οδηγίες του έχοντος την εκμετάλλευση".
Στην Ελλάδα τα Μη.Σ.Υ.Φα. χορηγούνται αποκλειστικά από τα Φαρμακεία και από ανεξάρτητους φαρμακοποιούς, στο πρότυπο και άλλων 13 χωρών της Ευρώπης που καλύπτουν το 57% του συνολικού πληθυσμού της Ηπείρου,
φέρουν ταινία αναγνώρισης όμοια με αυτή των φαρμάκων (κουπόνι καφέ χρώματος για Μη.Σ.Υ.Φα.) ώστε να διευκολύνται η ιχνηλασιμότητά τους, να αποθαρρύνεται η επιπόλαιη χρήση τους από το κοινό και να διασφαλίζεται η συστημική ενσωμάτωσή τους στη λήψη ιστορικού ασθενούς από τους θεράποντες ιατρούς, για λόγους προστασίας της Δημόσιας Υγείας και καταπολέμησης της πολυφαρμακίας.
Η χώρα μας διαχρονικά έχει παρουσιάσει τη δέουσα ευαισθησία και υπευθυνότητα στα θέματα προστασίας της Δημόσιας Υγείας που σχετίζονται με τη χρήση των Μη.Σ.Υ.Φα., κάτι που την κατατάσσει διεθνώς στις χώρες με τα μικρότερα ποσοστά εμφάνισης δυσάρεστων περιστατικών για τους πολίτες από τη χρήση τους.
Ο Ε.Ο.Φ. μάλιστα, μέσω του νυν προέδρου του καθηγητή κου. Τούντα έχει πρόσφατα απευθύνει εκ νέου οδηγίες και προειδοποιήσεις μέσω των ΜΜΕ προς το κοινό πάνω στο συγκεκριμένο θέμα.
Δείτε την πολύ αξιόλογη παρουσίαση του Γιάννη Δαγρέ, Φαρμακοποιού μέλος του ΔΣ του ΦΣΑ:
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου